- રોજિંદા ધોરણે, આપણે અનેક સમસ્યાઓ અને પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરીએ છીએ
- જેનું મૂલ્યાંકન અને ઉકેલ લાવવો આનંદદાયક જીવન જીવવા માટે જરૂરી છે.
- આપણે સૌને આ પરિસ્થિતિઓ વિશે વિચારવા માટે વિવિધ પરિબળોને સમજવા માટે પડકારવામાં આવે છે.
- અનેક લોકો પોતાના જીવનમાં બનેલી ઘટના અને પરિસ્થિતિને અનુભવીને પોતાના જીવનના જટિલ પ્રશ્નોને હલ કરતા હોય છે.
- પોતાના જીવનને સરળ કે પ્રબળ કરવું એ દરેક બાબત આપણા ઉપર છે.
- સફળ માણસના જીવનમાં પણ મુશ્કેલી આવતી હોય છે,
- તો તેના જટિલ સમયના હલ જો શાંતિથી કરી શકતા હોય તો એ તેમની ઉચ્ચ વિચારસરણીને આધારિત છે.
- કોઈકવાર નાની નાની બાબતોમાં ઉણપ કાઢીને તેમાં રચ્યાં પચ્યા રહીને જીવનમાં થતા મોટા ફાયદાઓને આપણે દૂર કરી રહયા હોઈએ છીએ.
- તે વિષય ઉપર કામ કરવા માટે આપણે આપણા વિચારોને વધુ સારા અને પ્રામાણિક કરવા પડશે.
- વિચારોને હકારાત્મક દ્રષ્ટિકોણ આપવો પડશે.
- દરેક સમસ્યા માટે, સ્પષ્ટ દ્રષ્ટિ આપણને તેના ઉકેલ માટે સાચા માર્ગ પર લાવે છે.
- આ પગલું દલીલ અથવા સમસ્યાને ઓળખે છે જેને હલ કરવાની જરૂર છે.
- સમસ્યા વિશે ઊંડી સમજ મેળવવા માટે જાતને પ્રશ્નો પૂછવા જોઈએ.
- મુખ્ય કારણોની ચર્ચા અને અન્વેષણ કરવાની તક આપવા માટે પ્રશ્નો ખુલ્લા હોવા જોઈએ.
- આ તબક્કે, બે મુખ્ય પ્રશ્નો પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે:
- સમસ્યા શું છે? અને
- શા માટે આપણે તેને હલ કરવાની જરૂર છે?
- એકવાર સમસ્યાની ઓળખ થઈ જાય, પછીનું પગલું એ પરિસ્થિતિ અને તેની સાથે જોડાયેલ તથ્યોને સમજવાનું છે.
- કોઈપણ સંશોધન પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને સમસ્યા વિશે ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવે છે,
- જે સમસ્યા, ઉપલબ્ધ ડેટાના પ્રકાર અને તેના આધારે અપનાવી શકાય છે.
- માહિતી અને સંસાધનોનો સમન્વય કરીને સમસ્યા નિવારવા જરૂરી વિવિધ તથ્યો અને સંસાધનોની સમજ પૂર્ણ કરવા માટે આ સ્ટેપ છે.
- માઇન્ડ નકશાનો ઉપયોગ પરિસ્થિતિનું વિશ્લેષણ કરવા,
- તેની અને મુખ્ય સમસ્યા વચ્ચે સંબંધ બાંઘીને આગળ વધવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ નક્કી કરવા માટે થઈ શકે છે.
- એકવાર માહિતી એકત્રિત કરવામાં આવે અને તેની વચ્ચે મુખ્ય સમસ્યાઓ વચ્ચે જોડાણો બાંધવામાં આવે,
- પછી પરિસ્થિતિ, મજબૂત મુદ્દાઓ, નબળા મુદ્દાઓ અને સમસ્યાનું નિરાકરણ કરતી વખતે,
- સામનો કરવામાં આવતા પડકારોને ઓળખવા માટે પરિસ્થિતિનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવે છે.
- પ્રાથમિકતાઓ મુખ્ય કારણો માટે સેટ કરવામાં આવે છે અને તે નક્કી કરે છે કે ઉકેલમાં તેને કેવી રીતે સંબોધિત કરી શકાય.
- સમસ્યા અને તેની આસપાસના સંજોગોનું વિશ્લેષણ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા સાધનોમાંનું એક ડાયાગ્રામ છે,
- જે સમસ્યાને તેના કારણોથી વિભાજિત કરે છે અને વિવિધ કારણોને ઓળખવાનો અને,
- તેના પ્રકાર અને તેના પરની અસરના આધારે તેનું વર્ગીકરણ કરવાનો હેતુ ધરાવે છે.
- આ તબક્કામાં, એકવાર સમસ્યાનું સંપૂર્ણ પૃથ્થકરણ કરવામાં આવે અને,
- તમામ સંબંધિત માહિતીને ધ્યાનમાં લેવામાં આવે,
- પછી સમસ્યાનું નિરાકરણ કેવી રીતે કરવું અને,
- આ નિર્ણયને કાર્યવાહીમાં લેવા માટેના પ્રારંભિક માર્ગો વિશે નિર્ણય લેવાશે.
- જો ત્યાં ઘણા બધા ઉકેલો હોય, તો સૌથી ફાયદાકારક ઉકેલ શોધવા માટે તેનું મૂલ્યાંકન કરવું જોઈએ અને પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ.
- સમસ્યાનું નિવારવા ઉકેલની શક્તિ, નબળાઈ, તક અને ધમકીઓને ઓળખવી જરૂરી છે.
- અંતિમ પગલું એ સમસ્યા વિશે મૂલ્યાંકન બનાવવાનું છે જે ક્રિયામાં મૂકી શકાય છે.
- જટિલ વિચારસરણીના પરિણામને ક્રિયાના પગલામાં સ્થાનાંતરિત કરવું જોઈએ.
- જો નિર્ણયમાં કોઈ ચોક્કસ પ્રોજેક્ટ અથવા ટીમનો સમાવેશ થતો હોય, તો ઉકેલને અપનાવવામાં આવે છે અને,
- યોજના મુજબ અમલમાં મૂકવામાં આવે છે તેની ખાતરી કરવા માટે ક્રિયાની યોજના અમલમાં મૂકી શકાય છે.
